Redactioneel – Mei 2015

De ontevreden Henk en Ingrid zijn invloedrijk. Niet alleen de PVV consulteert hen. Ook VVD en CDA raadplegen dit denkbeeldige autochtone echtpaar stelselmatig. Idealen of principes? Prachtig misschien, maar ze zijn ondergeschikt aan de strijd om de kiezer. Zo verdwijnt moreel gezag en is populisme het gif geworden van de politiek. Dat maakt het lastig om tot een humaan en pragmatisch besluit te komen om bed, bad en brood te bieden aan ongedocumenteerde vluchtelingen. ‘Politiek met compassie’ is nu eenmaal niet het motto van de massa. Zou de geest van de grondwet niet bepalender moeten zijn? Bas de Gaay Fortman vindt van wel. Fundamentele waarden zouden volgens hem weer leidend moeten zijn in de debatten van alledag, schrijft hij op de achterpagina van dit blad. Zo wordt politiek meer dan een populistisch schouwspel en komen ook andere thema’s hoger op de agenda. Denk aan marktwerking in de zorg, een thema dat miljoenen Nederlanders raakt. Hoogleraar Evelien Tonkens toont zich zeer kritisch over de gevolgen. Uiteindelijk staat niet de patiënt, maar het geld centraal en dat baart haar zorgen. ‘Schoenmaker, blijf bij je leest’, schrijft Ruard Ganzevoort in die zelfde geest. Want een school is er voor onderwijs en een ziekenhuis voor zorg. We kunnen niet zonder een rechtvaardige overheid, maar ook niet zonder bezielde mensen die hun verantwoordelijkheid nemen. Neem Wilfrieda en Hilly. Ze bieden structureel zorg aan pleegkinderen. Dat is niet alleen een daad van liefde, maar ook een maatschappelijke investering. De politiek kan bijdragen om de randvoorwaarden van de pleegzorg gunstiger te maken. Zo staan de overheid en mensen die hun verantwoordelijkheid nemen niet tegenover elkaar,
maar ze versterken elkaar. Deze gedachte was voor wijlen Ab Harrewijn een rode draad in zijn werk. In zijn geest wordt op zijn sterfdag, 13 mei, ook in 2015 de Ab Harrewijn Prijs uitgereikt. Want mensen maken het verschil – of ze nu Henk, Ingrid, Wilfrieda of Hilly heten. Daar is wel een overheid bij nodig die vrijheid, gelijkheid en broederschap hoog in het vaandel heeft.
Theo Brand, eindredacteur