Op dit moment, dinsdag 20 september 2016, wordt aan deze pagina gewerkt. Dit is de versie van 17.10.


Deze pagina Achtergrondinformatie gaat in op de discussie over
Onverdoofde rituele slacht in Nederland en daarbuiten: middels een
inleiding met literatuurverwijzingen. Verder treft u hier het programma
aan van de Expertmeeting op donderdagavond 29 september a.s.,
voor zover die nu bekend is.

Achtergrondinformatie is bedoeld als aanvulling op de publiekspagina

Expertmeeting rituele slacht
die zichtbaar is vanaf de voorpagina van deze site.

Ze is bedoeld voor:

• mensen die als referent of panellid op zullen treden of overwegen dat te doen;
• alle andere geïnteresseerden die meer willen weten.

Tot slot. Bent u als referent en/of mede-organisator betrokken bij deze bijeenkomst? Neem dan a.u.b. kennis van enkele laatste praktisch-organisatorische aandachtspunten in de aanloop naar 29 september a.s.

Met vriendelijke groet,

Bas G. Roufs, Utrecht, 20 september 2016.

(Nu onderweg in Italië; op woensdagavond 28/9 weer terug in NL.)

Onverdoofde rituele slacht:

discussie, ervaring & beleid

Programma Expertmeeting donderdagavond 29-09-2016

Doel Expertmeeting: zoeken naar verbetering compromis

Van 20.00 uur tot 21.00: de (on)haalbaarheid van de
veertig-seconden – regel

Van 21.00 uur tot 22.00: economie & organisatie
rondom rituele slacht

Organisatorische aandachtspunten voorafgaand aan de Expertmeeting

Een helikopterperspectief op onverdoofde rituele slacht

Wenken voor een eerste oriëntatie op de thematiek

Sjechita, joodse rituele slacht en Dhabiha,
de islamitische variant.

Dierenwelzijn, grondrechten en historische kwesties

Economie & organisatie rondom rituele slacht

Vijf soorten benaderingen t.a.v. onverdoofd ritueel slachten:


toestaan, verbieden en drie tussenwegen.

Het ene extreem: Ja, mits…


De VS & Israël staan het principieel toe, maar wel onder voorwaarden.

Het andere extreem. Nee.

Een kleine groep landen verbiedt het geheel.



Een tussenweg. Nee, tenzij.

Nieuw-Zeeland verbiedt rituele slacht deels.

Een tweede tussenweg: toestaan bij uitzondering.

Diverse landen, waaronder België en Nederland, volgen deze benadering.



Een derde tussenweg: verdoving direct na de halssnede.

Een kleine groep landen die het ook toestaat bij uitzondering, kiest voor deze tussenweg.

Onverdoofde rituele slacht:

discussie, ervaring & beleid

Programma Expertmeeting

donderdagavond 29-09-2016

Doel Expertmeeting: zoeken naar verbetering compromis

Tijdens de Expertmeeting wordt nagedacht over mogelijkheden voor verbetering van het compromis zoals die zich lijkt te ontwikkelen in het overleg tussen Van Dam en de andere Convenantspartners.

Met compromis bedoel ik hier: een benadering waarbij onverdoofde rituele slacht mogelijk blijft onder nader overeen te komen voorwaarden op gebied van dierenwelzijn.

We concentreren ons op de twee belangrijkste vraagstukken die tijdens de Expertmeeting elk in één programma-onderdeel aan de orde komen:

• de (on)haalbaarheid van de veertig seconden – regel;
• economie & organisatie.

Bij zulke concrete vraagstukken werkt een Helikopterperspectief verhelderend.

In de eerste plaats is het goed in herinnering te brengen wat rituele slacht, sjechita -de joodse variant- en dhabiha -de islamitische variant- grosso modo inhoudt.

Verder ga ik elders op deze pagina in op het internationale discours t.a.v. wetgeving en beleid op gebied van onverdoofde rituele slacht. Ver uiteenlopende visies op dat niveau zou je kunnen samenvatten in vijf verschillende benaderingen:

• principieel toestaan, zoals in de VS en Israël;
• principieel verbieden, zoals in o.a. enkele (maar niet alle!) Scandinavische landen;
• een drietal tussenwegen, waaronder die van Nederland, België en diverse andere landen.

Vergelijkend onderzoek t.a.v. ervaring en discussie in het buitenland werkt ook zeer verhelderend. Daarom wordt: ….

• een groot deel van het Helikopterperspectief er aan gewijd;
• deze ook uitdrukkelijk betrokken bij de gedachtewisseling tijdens de Expertmeeting.

Van 20.00 uur tot 21.00: de (on)haalbaarheid van de veertig-seconden – regel

De veertig seconden – regel is de belangrijkste regel van het Convenant van 2012. Kijk verderop deze pagina voor meer informatie en literatuurverwijzingen.

Ruard Ganzevoort, senator voor GroenLinks, opent de Expertmeeting en zit deze voor.

Ondergetekende, Bas Roufs, trapt na Ruards welkomstwoord de Expertmeeting af: met een kort, globaal Helikopterperspectief op de thematiek. Hierbij gaat het met name om:

• het spanningsveld i.s.m. grondrechten, dierenwelzijn en historische kwesties;
• vijf soorten benaderingen in westerse landen: toestaan, verbieden en drie tussenwegen;
• Economie & organisatie rondom rituele slacht

Vervolgens denken een drietal deskundigen van Wageningen UR na over de (on)haalbaarheid van de veertig seconden regel bij pluimvee, schapen en runderen:

• dr. ing. Marien A. Gerritzen, senior onderzoeker bij het onderdeel "Dierenwelzijn" van het instituut Livestock Research;
• dr. Ludo J. Hellebrekers, directeur van het CVI, Centraal Veterinair Onderzoeksinstituut
• prof.dr. ir. Jaap Keijer, leerstoelhouder bij het instituut HAP; (Fysiologie van Mens en Dier).

Na de lezingen van de drie bovengenoemde "Wageningse" deskundigen, volgen reacties van o.a.:

• Mohammed Boubkari van de organisatie Groene Moslims;
• A. Ali-Salah, directeur van de organisatie Halal Correct en Aziz Oilkadi, "Halal Auditor" bij dezelfde organisatie;
• Ruben Vis, van het Nederlands-Israëlitische Kerkgenootschap, NIK;
• een referent(e) van joodse komaf;
• indien nodig en mogelijk, een tweede referent(e) van joodse komaf;
• de journalist en programmamaker Daphne Meijer, lid van GroenLinks en van joodse komaf;
• Nourdin Zalen, werkzaam bij het Catharijnehuis, lid van GroenLinks en van islamitische komaf;
• Erwin Virginia en/of Erna Kotkamp van de GroenLinkse werkgroep Dierenrechten;
• Marijke Vos, senator voor GroenLinks;
• Rik Grashoff, Tweede Kamerlid voor GroenLinks.

21.00 – 22.00. Economie en organisatie

Ruard Ganzevoort leidt dit onderdeel in en zal deze ook weer ca. 22.00u. afronden.

Het hierboven al opgenoemde GroenLinkse Tweede Kamerlid Rik Grashoff zal vragen op tafel leggen over de impact van Van Dam’s voorstellen in relatie tot:

• distributie, etikettering, kosten en rentabiliteit;
• vergelijkbare regels in enkele andere EU-lidstaten.

Reacties op deze vragen zullen komen van de hierboven
genoemde referenten.

Borrel na afloop tot ca. 22.30. Om de dienstdoende beheerder(s) tegemoet te komen, verlaten we het pand van GroenLinks vóór 23.00.